Wapi Kaini Alipata Mke Wake?

na Dr. Maxwell Shimba

Moja ya maswali yanayoulizwa sana kuhusu Biblia ni "Kaini alipata wapi mke wake?" Wanaoshuku wamegundua kuwa Wakristo wengi wanashindwa kujibu swali hili, lakini jibu si gumu kama unavyoweza kufikiria.

Miaka michache iliyopita, nilinunua Biblia ya Watoto ya Dhahabu ili kutumia na binti yangu mdogo Elizabeth wakati wa wakati wa ibada. Ilichapishwa awali mwaka 1965, na nilivutiwa na vielelezo vya kweli vilivyokumbusha vile nilivyokuwa naviona katika shule ya Jumapili. Biblia hiyo haikuwa tafsiri maalum bali ilikuwa ni paraphrase ya matukio teule kutoka kwa Maandiko. Nilipofika kwenye sehemu iliyoitwa, “Kaini na Abeli, Wana wa Adamu,” niliisoma,

Baada ya hayo [wakati Mungu alipomwekea Kaini alama], Kaini akaenda kutoka mbele za Bwana, na akaishi katika nchi ya Nodi, upande wa mashariki wa Edeni.

Na baadaye katika nchi ya Nodi, Kaini akachukua mke na akamzaa mwana ambaye aliitwa Henoki.

Akaunti hii ya paraphrase ya Maandiko inaonyesha dhana potofu sana inayohusiana na wapi Kaini alipata mke wake. Wakristo wengi wamefundishwa kuwa Kaini alienda Nodi, alipata mke, akaoa, na akapata mwana. Lakini ikiwa Adamu na Eva walikuwa watu wawili tu ambao Mungu aliwaumba, watu wa Nodi walitoka wapi?

Biblia Inasema Nini?
Kwanza, hebu tusome maneno halisi ya Mwanzo 4:16–17, ambayo Biblia ya Watoto ya Dhahabu ilijaribu kupunguza:

Kisha Kaini akaenda zake kutoka mbele za Bwana, akakaa katika nchi ya Nodi, mashariki mwa Edeni. Kaini akamjua mkewe, naye akapata mimba akamzaa Henoki. Alipojenga mji, aliuita jina la mji huo kwa jina la mwanawe, Henoki.

Biblia haisemi kuwa Kaini alienda Nodi na baadaye alipata mke huko. Badala yake, maelezo ya Maandiko ni kwamba tayari alikuwa na mke alipokwenda Nodi. Tukio lililofanyika Nodi ni kwamba alimjua mkewe—alikuwa na uhusiano wa ndoa naye—na alipata mimba na kuzaa mwana.

Ikiwa Kaini hakuoa mtu aliyeishi katika nchi ya Nodi, bado tuna swali, "Kaini alipata wapi mke wake?" au "Kaini alioa nani?" Tena, tunahitaji kuangalia Maandiko kwa jibu.

Katika Mwanzo 2:7, tunasoma juu ya uumbaji wa Adamu, “Kisha Bwana Mungu akamfanya mtu kutoka mavumbi ya ardhi na akampulizia puani pumzi ya uhai, na mtu akawa nafsi hai.”

Mwanzo 2:21–22 inasimulia uumbaji wa Eva, “Basi Bwana Mungu akamleta usingizi mzito Adamu, naye Adamu akalala usingizi; akachukua ubavu wake mmoja, kisha akaufunga mwili mahali pake. Na ule ubavu Bwana Mungu aliouchukua katika Adamu akaufanya mwanamke, akamleta kwa Adamu.”

Na katika Mwanzo 1:28, tunasoma amri ya Mungu kwa Adamu na Eva, “Mungu akawabarikia, Mungu akawaambia, Zaeni, mkaongezeke, mkaijaze dunia na kuitiisha.”

Mwanzo 5:4 inafanya wazi kuwa Adamu na Eva walikuwa na wana na binti wengi.
Mungu aliwaumba watu wawili tu, Adamu na Eva, na aliwaambia wapate watoto wengi—“Ijazeni dunia!” Maandiko yanataja majina ya watoto watatu tu wa Adamu na Eva (Kaini, Abeli, na Sethi). Hata hivyo, Mwanzo 5:4 inafanya wazi kuwa walikuwa na wana na binti wengi:

Siku za Adamu baada ya kumzaa Sethi zilikuwa miaka mia nane; na alikuwa na wana na binti wengine.

Zaidi ya hayo, Mwanzo 3:20 inasema, Adamu akamwita mkewe jina lake Eva; kwa kuwa ndiye mama wa wote walio hai.

Maandiko yanaweka wazi kwamba kila mwanadamu anazaliwa kutoka kwa Adamu na Eva. Ingawa ni kawaida kuainisha watu katika “rangi” kulingana na rangi ya ngozi, umbo la macho, na kadhalika, kwa kweli kuna jamii moja tu.

Kwa hivyo, kwa kuwa sisi ni "damu moja" inayotokana na Adamu na Eva, mtu pekee ambaye Kaini angeweza kuoa angekuwa dada au mpwa wake.

Ni kweli kwamba jamii ya wanadamu sasa inajumuisha makundi mengi ya watu. Hii ilikuwaje? Historia ya baadaye katika Mwanzo inatusaidia kuelewa kwa nini watu sasa wanaonekana tofauti sana kutoka kwa kila mmoja, ingawa wote walitoka kwa watu wawili tu.

Uzao wa Adamu na Eva uliongezeka na kuijaza dunia kwa takriban miaka 1,500 kabla ya gharika ya Nuhu. Wakati huo, tukio muhimu lilitokea katika vinasaba vya binadamu: idadi ya watu ilipunguzwa hadi familia ya Nuhu ya watu wanane waliokuwa kwenye safina. Baada ya gharika, jamii ya wanadamu iliongezeka tena, lakini kwa kutotii Mungu, hawakujaza dunia. Hivyo, Mungu aliwahukumu kwa kuchanganya lugha zao kwenye mnara wa Babeli, na kutoka hapo, wakahamia, wakijaza dunia, kama Mungu alivyokusudia. Watu walipojitenga katika vikundi tofauti ulimwenguni, tabia fulani za mwili zilitawala, kama vile ngozi nyeusi Afrika na macho yenye umbo la mlozi Asia.

Licha ya utofauti wa sifa za mwili tunaouona leo, Biblia (na sayansi ya vinasaba) inathibitisha kwamba sisi sote ni jamii moja. Kama Matendo 17:26 inavyosema, “Naye alifanya kila taifa la wanadamu kutoka kwa mtu mmoja kuishi juu ya uso wa dunia yote, na akaweka nyakati zao na mipaka ya makao yao.”

Je, Unaweza Kuoa Jamaa Yako?
Majibu ya haraka kwa Kaini kuoa dada yake au mpwa wake ni mshtuko au kuchukizwa. Leo, kuoa jamaa wa karibu kunaitwa uzinzi. Hata hivyo, takriban miaka 6,000 iliyopita, Mungu hakukataza ndoa kati ya jamaa wa karibu. Kwa nini?

Adamu na Eva waliumbwa wakamilifu. Haikuwa mpaka baada ya kuanguka kwamba mateso na kifo vilivyoathiri wanadamu na kila kiumbe hai kingine. Jambo moja la mateso haya lingekuwa mabadiliko katika DNA yanayosababisha magonjwa. Kwa kuwa Adamu na Eva waliumbwa wakamilifu kijenetiki, watoto wao wangekuwa na mabadiliko machache. Mabadiliko katika vizazi vinavyofuata yangeendelea kuongezeka na kujilimbikiza. Hatimaye, ikawa hatari sana kuoa jamaa wa karibu kwa sababu ya uwezekano mkubwa wa ugonjwa wa kurithi.

Wakati wa Musa, takriban miaka 2,500 baada ya uumbaji, Mungu alipiga marufuku ndoa kati ya jamaa wa karibu (Mambo ya Walawi 18:6–18). Inaonekana kwamba sababu moja ilikuwa ni afya. Ingawa Waisraeli hawakujua chochote kuhusu DNA, Mungu alijua, na alijua jamaa wa karibu walikuwa na uwezekano wa kuwa na mabadiliko sawa. Kwa kuwa magonjwa mengi hutokea tu wakati mtoto anapokuwa na nakala mbili za mabadiliko sawa (moja kutoka kwa mama na moja kutoka kwa baba), ndoa kati ya jamaa wa karibu ingeathiri Waisraeli. Hii ni moja ya sababu ndoa kama hizo zimepigwa marufuku leo—kuzuia magonjwa yanayoweza kuwapata watoto wa aina hii ya ndoa.

Jinsi Jibu la Swali Hili Linavyoathiri Injili?
Mara nyingi nimesikia Wakristo wakisema kwamba haijalishi kama Mwanzo unatoa historia ya kweli, kama ndoa ya Kaini. Uumbaji ni suala la pembeni, sio fundisho kuu, na jambo muhimu zaidi ni “kumtumaini Yesu.” Ingawa nakubaliana kabisa kwamba injili ndiyo ujumbe wetu mkuu, watu lazima waitegemee Biblia ili kujua injili ni nini. Ikiwa Biblia inayohusisha injili si sahihi na ya kweli katika Mwanzo, basi tunajuaje kama inasema ukweli kuhusu Yesu Kristo?

Zaidi ya hayo, historia ya uzao wa Adamu katika Mwanzo ni msingi wa kuelewa jinsi injili inavyotumika kwa watu wote. Kwa sababu watu wote ni wazao wa Adamu na Eva, watu wote ni wenye dhambi (Warumi 3:23, 5:12). Kristo alikufa na kufufuka ili kuwakomboa uzao wa Adamu (Warumi 5:15, 17; 1 Wakorintho 15:21–22, 45). Ikiwa Kaini alioa mtu mwingine zaidi ya uzao wa Adamu na Eva, hiyo ingepingana na mafundisho ya wazi ya Maandiko, sio tu katika Mwanzo bali pia jinsi yanavyohusiana na injili. Ikiwa kuna jamii zingine, basi injili haiwezi kuwa kwa watu wote (1 Timotheo 2:4). Haiwezi—injili inategemea kwa sehemu jibu sahihi la kibiblia kuhusu wapi Kaini alipata mke wake. Kwa hivyo, si suala la pembeni tu, ni sehemu ya suala kuu!

Petro anatunasihi tuwe tayari kila mara kutoa jibu kwa tumaini tulilo nalo (1 Petro 3:15). Historia katika Mwanzo, ikijumuisha utambulisho wa mke wa Kaini, ni muhimu kwa kuelewa kwamba sisi sote ni wenye dhambi na tunahitaji msamaha na wokovu unaotolewa kupitia Yesu Kristo.

Dr. Maxwell Shimba ni rais wa Taasisi ya Theolojia ya Shimba